artical

เศรษฐกิจพิเศษ…ในพื้นที่พิเศษ

เศรษฐกิจพิเศษ…ในพื้นที่พิเศษ

“แม่สอดเป็นเมืองพหุวัฒนธรรม แต่ถ้าพูดถึง 5 อำเภอชายแดน ประชากรหลัก และวัฒนธรรมหลักของคนที่นี่คือปกาเกอะญอ หรือ กะเหรี่ยง เพราะฉะนั้นพอเขตเศรษฐกิจพิเศษเข้ามา พี่น้องทีนี่เขาก็ไม่ได้ปฏิเสธเรื่องของเศรษฐกิจพิเศษ เพราะว่าก่อนหน้าที่เรื่องของเศรษฐกิจพิเศษเข้ามา พื้นที่ตรงนี้มันมีความพิเศษทางเศรษฐกิจอยู่แล้ว ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการค้า การขาย ฝั่งนี้เอาของไปขายฝั่งพม่า มีแรงงานจากที่นู่นมาเกิดที่นี่ มันมีการแลกเปลี่ยน สินค้า แรงงาน กันมาตั้งแต่อดีต ที่นี่เป็นทางผ่านอยู่แล้ว

แต่พอมี เศรษฐกิจพิเศษที่ไม่ใช่เศรษฐกิจพิเศษที่มันเกิดจากธรรมชาติของพื้นที่ หรือ นิเวศน์วัฒนธรรมของพื้นที่ แต่เป็นพื้นที่พิเศษที่เกิดจากความคิดแผนนโยบายจากส่วนกลางเข้ามา คนในพื้นที่ก็เลยมีความเป็นห่วงเป็นใยว่า ถ้าเกิดนโยบายการพัฒนาที่มองไม่เห็นพื้นที่ มองไม่เห็นคน มองไม่เห็นวัฒนธรรม  พูดง่าย ๆ คือมองไม่เห็นนิเวศน์วัฒนธรรมมันก็จะกลายเป็นการทำลายอัตตลักษณ์ของท้องถิ่น และทำลายนิเวศน์ท่องถิ่นไป

แต่..ถ้าเกิดการพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ แล้วให้ความพิเศษกับคนในพื้นที่ด้วย ให้ความพิเศษกับวิถีวัฒนธรรม   มันจะทำให้การพัฒนาเหล่านั้นทำให้คน และวัฒนธรรม และระบบนิเวศน์วัฒนธรรม มีพื้นที่ในการดำรงอยู่  …ถ้าทำต่างไปจากนี้ ความพิเศษก็จะเป็นความพิเศษของคนข้างนอก แต่จะกลายเป็นกรรม และภาระของคนในพื้นที่ …

ถ้าเป็นภาษา หรือ แนวคิดปกาเกอะญอ..จะเป็นเหมือนแค่ไก่ป่ามาหากิน กินเสร็จแล้วก็ขี้ไว้…นานวันเข้าขี้ก็กองใหญ่ขึ้น พออาหารหมดมันก็ไปหาที่กินใหม่…สุดท้ายก็จะเหลือแต่ขี้ไก่ เพราะฉะนั้นการพัฒนาที่เอาทุนจากต่างประเทศเข้ามา  มันก็ไม่ต่างจากไก่ป่าที่เข้ามาหากิน เพื่อที่จะคุ้ยเขี่ยอาหารในพื้นที่ ถ้าอาหารหมดเมื่อไหร่ ก็ไปเมื่อนั้น  .. แต่การพัฒนาที่ยั่งยืนมันต้องมานั่งคุยกันว่าทั้งไก่ป่าและไก่บ้านจะอยู่ร่วมกัน หากินกินร่วมกันอย่าง มากว่าจะมานั่งเก็บกองขี้ให้ไก่ป่าเพียงอย่างเดียว

296084

ถ้าเราดูพื้นที่เศรษฐกิจพิเศษมันเอื้อประโยชน์ เอื้อสิทธิให้กับนักลงทุน นักธุรกิจจากข้างนอกเยอะมาก ไม่ว่าจะเป็นเรื่องภาษี เรื่องการใช้พื้นที่…แต่สิ่งที่ผมอยาก ฝากก็คือ เราต้องคำนึงถึงสิทธิของคนดั้งเดิมที่อยู่ในพื้นที่ด้วย เพราะทุกวันนี้คนที่อยู่ในเขต ศก.พิเศษไม่ว่าจะเป็นที่แม่ระมาด หรือ แม้แต่แม่สอด พบพระ หรือชุมชนที่เราอยู่ชุมชนหลายพื้นที่ไม่มีเอกสารรับรองสิทธิในการทำกิน ดังนั้นพื้นเศรษฐกิจพิเศษสำคัญที่สุดคือ การให้หรือการรองรับสิทธิของคนดังเดิมที่อยู่ที่นี่…เพราะฉะนั้น การเอื้ออำนวยสิทธิประโยชน์ให้คนในพื้นที่ก็สำคัญไม่แพ้กับการเอื้ออำนวยสิทธิประโยชน์ให้กับคนนอก 

เพราะถ้าคนข้างในไม่มีสิทธิที่จะอยู่ในพื้นที ไม่มีสิทธิในการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ ไม่มีเอกสารสิทธิ์ ถ้าเขตเศรษฐกิจพิเศษเข้ามามันจะยิ่งเอื้อ ต่อการรุก หรือการขูดรีดคนในพื้นที่ และทรัพยากรในพื้นที่มากขึ้น….มันจะทำให้คนในพื้นที่ไม่มีสิทธิ…พอไม่มีสิทธิก็ทำอะไรไม่ได้แล้วครับ

เพราะฉะนั้น…สิทธิของคนในพื้นที่สำคัญ ไม่ว่าจะเป็นสิทธิในเรื่องของสัญชาติ สิทธิในเรื่องของพื้นทีทำกิน สำคัญก็คือเรืองของพ้นทีทำกิน…ประเด็นนี้สำคัญที่สุด

+++++++++++